Pichoto-espèuto
Triticum monococcum
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Engrain, Petit épeautre.
Descripcioun :La pichoto espèuto èi samenado dins li valado mountagnouso de Prouvènço. Se recounèis à sis espigo plato emé de glumo espesso sus l'esquino e acabado pèr uno pouncho (fotò dóu gran). Lis arèsto soun de mai en mai longo de la baso de l'espigo fin qu'en aut.
Usanço :Aquesto espèuto vèn dóu blad de Beotìo, Triticum baeoticum, que trachis de la Crimèio à l'Albanìo. Desempièi 1990 èi tournamai cultiva au nostre. Se cousino coume de ris e èi proun goustous.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Triticum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1400 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Meissoun
- Champ
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Iranò-Touranieno
Ref. sc. : Triticum monococcum L., 1753
Genèpi
Artemisia glacialis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi des glaciers, Genépi des Alpes.
Descripcioun :Lou genèpi trachis en mato dins li roucas e esboudèu cauquié de mountagno, au lume. Li flour soun jauno d'or alor que li fueio, en generau trifido, an de tros primàri larjo de 0,5 à 1 mm. Pensa de coumpara emé lis àutri genèpi dis Aup.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Èi peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Artemisia glacialis L., 1753